NFT کردن تابلوی نقاشی
هنر نه در ابژه هنری بلکه در ذهن مخاطب موجودیت مییابد.
دیمین هِرست (Damien Hirst) هنرمند بریتانیایی، به عنوان فردی که همواره قواعد دنیای هنر را زیر پا گذاشته، پیرو چنین ذهنیتی است. او مانند سایر هنرمندان مفهومی دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، به مادهزدایی از هنر و ارجحیت داشتن ایده بر مدیوم و اصول زیباشناسی معمول اعتقاد دارد.
از نظر او، زمانی که هنرهای دیداری در قرن بیستم، به فرارسانه کشیده شدند و امکان اثبات مالکیت آثار در فضای دیجیتال و انافتی به وجود آمد، هنر دیگر محدود به فضای فیزیکی نخواهد بود؛ اما چرا هنرمندی نظیر هرست که از چنان محبوبیتی برخوردار است که نامش مترادف با هنر معاصر شناخته شده است، به انافتی کردن آثار خود روی آورد؟
او از مجموعه The Currency، که به صورت انافتی عرضه شد، به عنوان هیجانانگیزترین تجربه هنری خود نام برد و با فروش ۲۵ میلیوندلاری آن، موفقیت چشمگیری به دست آورد. در این مقاله، به این مسئله که چرا هنرمندان آثار فیزیکی باید انافتیها را جدی بگیرند و همچنین نسبت میان اثر هنری و نسخه انافتی شده آن میپردازیم. در انتها نیز سعی میکنیم تا به برخی از رایجترین سوالات هنرمندان تجسمی در خصوص فعالیت در فضای انافتی پاسخ دهیم.
چرا هنرمندان آثار فیزیکال باید انافتیها را جدی بگیرند؟
یکی از بزرگترین دغدغههای شخصی برخی از هنرمندان در طول زندگی حرفهای خود، تن ندادن به کار سفارشی است. متاسفانه در جغرافیای ما به دلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی، این مسئله با چالشهای بیشتری نیز، همراه است. وقتی محدودیتهایی مانند سانسور یا حذف در فضای امروز هنر را نیز به آن اضافه کنیم، متوجه میشویم که بستر انافتی چقدر میتواند برای هنرمندان مستقل باارزش باشد. انافتی این آزادی را به شما میدهد تا کاری را که دوست دارید بسازید و آن را در یک مارکت جهانی و بیواسطه به نمایش بگذارید. به این ترتیب، مجموعهداران از سراسر جهان، فرصت دیدن آثار شما و خرید آنها را به دست میآورند.
اما چند درصد از هنرمندان در بازار سنتی هنر، شانس ارائه آثار خود به صورت بینالمللی و یا فروش آنها را دارند؟ چقدر باید برای این کار زمان و پول هزینه کنند؟
درست است که برخی از گالریهای خصوصی، آثار هنرمندان خود را با شرکت در آرتفیرها به نمایش میگذارند، یا برخی از هنرمندان از طریق کیوریتورها و ارتباط گرفتن با آنها موفق میشوند آثار خود را خارج از کشور به نمایش بگذراند؛ اما این فرصت، تنها برای تعداد محدودی از آنها فراهم و عموما با چالشها و هزینههای اضافی همراه است.
بستر انافتی، با به کارگیری قراردادهای هوشمند، بازار جهانی شفاف و امنی را هم برای هنرمندان و هم برای کالکتورها به وجود میآورد. در این بستر میتوان بدون هیچ واسطه و یا پرداخت هزینه اضافی، آثار هنری را به صورت بینالمللی به نمایش گذاشت. یکی دیگر از ویژگیهای جذاب این فضا، تسهیل شرکت در فراخوانها و رویدادهای هنری است. شما به سادگی با داشتن یک اکانت در شبکهاجتماعی X و یا با استفاده از پلتفرمهای اطلاعرسانی مانند جوین (JOYN)، میتوانید از این رویدادها باخبر شوید و با هنرمندان در سراسر جهان به رقابت بپردازید.
رابطه میان یک اثر هنری مثل نقاشی و نسخه انافتیشده آن
تنها خود هنرمند، ماهیت این ارتباط و نسبت این دو را تعیین خواهد کرد.
بیایید به داستان دیمین هرست و کالکشن جذاب انافتی او بازگردیم. کالکشن the Currency شامل ۱۰ هزار نقاشی نقطهای است که همگی به دست خود هرست امضا شدهاند. کالکتورهای این مجموعه در زمان خرید، یک اثر فیزیکی را در کنار نسخه انافتی مربوط به آن دریافت کردند و به آنها یک سال فرصت دادند تا از بین نقاشی فیزیکی و نسخه انافتی، یکی را انتخاب کنند.
نزدیک به نیمی از این افراد، نسخه انافتی را انتخاب کردند و دیمین هرست در یکی از بزرگترین نمایشگاههای جهان، نیمی از نسخههای فیزیکی را مقابل حضار سوزاند. به طور مشابه، نسخه انافتی افرادی که اثر فیزیکی را انتخاب کردند نیز سوزاند. این کار با ارسال انافتی به یک آدرس خاص که به آن burn address میگویند، صورت گرفت.
نزد هنرمندی مانند دیمین هرست که از نسل هنرمندان مفهومی دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی است، مدیوم فیزیکال و دیجیتال از ارزش و اعتبار یکسانی برخوردار است. چیزی که او به عنوان اثر هنری به مخاطبانش عرضه میکند، تنها یک ایده و مفهوم است و به مدیوم وابسته نیست. وی با سوزاندن تعدادی از نسخههای فیزیکی و همچنین نسخههای انافتی بر اساس انتخاب کالکتورها، با صراحت هرچهتمامتر این موضوع را اعلام کرد.
پس از داستان کالکشن جنجالی دیمین هرست، به یکی از رایجترین سوالات هنرمندان تجسمی میرسیم و اکنون زمان مناسبی است تا به آن پاسخ دهیم.
زمانی که انافتی یک اثر به فروش میرسد، تکلیف نسخه فیزیکی آن چه میشود؟
در پاسخ باید بگوییم که کاملا به رویکرد شخصی هنرمند بستگی دارد. در حقیقت چگونگی محاسبه نسبت ارزش نسخه دیجیتال و فیزیکی، سرنوشت آنها را رقم خواهد زد.
اگر رویکرد شما به عنوان یک هنرمند، مشابه دیمین هرست ایدهمحور باشد؛ تفاوتی میان نسخه فیزیکال و دیجیتال اثر وجود نخواهد داشت. پس اگر از یک اثر فیزیکی، نسخه انافتی «تک نسخهای» یا اصطلاحا ۱/۱ تهیه کرده و آن را فروختهاید، باید بدانید که نسخه اورجینال اثر، همان NFT فروخته شده است و چیزی که اکنون در دست شماست، دیگر اعتبار قبل را ندارد. این نسخه، تنها به این علت که کالکتور تصمیم گرفته آن را به صورت انافتی دریافت کند، اکنون نزد شماست.
البته این به این معنی نیست که باید آن را سوزانده و یا از بین ببرید، بلکه میتوانید آن را مشابه نگاتیو عکس، نزد خود نگه دارید.
رویکرد دیگر میتواند این باشد که نسخه فیزیکی را به عنوان نسخه اصلی در نظر بگیریم. در این حالت نسخه انافتی که خود میتواند به صورت تکنسخه و یا ادیشندار ارائه شود، به عنوان نسخه مشتق شده از نسخه اصلی که ارزش پایینتری دارد در نظر گرفته میشود.
از آن جایی که حق نشر آثار برای هنرمند محفوظ است، میتوان از آثاری که قبلا به فروش رسیده نیز انافتی تهیه کرد و مجددا آنها را فروخت. این کار مشابه حالتی است که هنرمند نسخه فیزیکی اصلی را فروخته و سپس پرینت آن را با قیمت پایینتر به فروش میرساند. نکته بسیار مهم این است که بایستی حتما در این خصوص توسط هنرمند، شفافسازی صورت گیرد.
شاید این سوال در ذهنتان به وجود آید که اساسا چرا یک کالکتور باید نسخه دیجیتال یا همان NFT یک اثر فیزیکی مثلا نقاشی را بخرد؟
برای پاسخ به این سوال باید برگردیم به این که چرا یک کالکتور یک نقاشی فیزیکی را خریداری کرده؟ و انگیزه اصلی او از این کار چیست؟
در بازار سنتی هنر، یک اثر هنری با انگیزههای مختلفی خریداری میشود. به عنوان مثال میتوانیم آن را به عنوان یک دارایی ارزشمند، روی دیوار اتاقمان نصب کنیم و به دیگران نشان دهیم. رویکرد دیگر این است که یک اثر هنری را با هدف سرمایهگذاری خریداری کنیم. در این صورت در آینده با قیمت بیشتری آن را میفروشیم و از این راه سود کسب میکنیم.
با پررنگتر شدن نقش فضای دیجیتال در زندگی روزمره انسان معاصر، به نظر میرسد بسیاری از افراد، ترجیح میدهند تا بخشی از داراییهای خود یا حتی المانهای هویتی خود مثل سلیقه، سمتوسوی فکر و مواردی از این دست را نیز به صورت دیجیتال به نمایش بگذارند.
یکی از دلایل این تمایل، میتواند دسترسی و ارتباط با جامعهای وسیعتر باشد. به عنوان مثال، زمانی که یک تابلو نقاشی، روی دیوار اتاق نصب میشود، تعداد نفرات بسیار محدودی میتوانند آن را ببینند و متوجه شوند که شما کالکتور آن اثر هستید. اما در فضای دیجیتال، طیف بسیار گستردهتری از افراد فرصت تماشای یک اثر هنری را دارند. در واقع به واسطه انافتی که امکان اثبات اصالت و مالکیت را نیز به وجود آورده است، این نمایش اعتبار بیشتری هم خواهد داشت.
اگر با رویکرد سرمایهگذاری به خرید یک اثر فکر کنیم، بازار انافتی به واسطه ماهیت مبتنی بر اینترنت نسل سوم آن نسبت به مارکت سنتی هنر، میتواند بسیار «نقدپذیرتر» باشد و یک اثر هنری، امکان رشد قیمت به مراتب بالاتری را در آن تجربه کند. کالکتورها میتوانند به انافتی به عنوان یک سرمایهگذاری خطرپذیر نگاه کنند.
درست است که خرید یک انافتی نسبت به مارکت سنتی ریسک بالاتری دارد، اما پاداشی که میتواند برای کالکتور داشته باشد نیز به مراتب بیشتر است.
همین طور بخوانید: مزایای nft کردن آثار هنری برای هنرمندان هنرهای تجسمی چیست؟
فرآیند انافتی کردن تابلوهای نقاشی
انافتی کردن یک تابلوی نقاشی، فرآیند بسیار سادهای دارد و تنها کافی است از اثر هنری خود، تصویری باکیفیت تهیه کنید.
در گام بعد باید یکی از مارکتپلیسهای خرید و فروش انافتی را بر اساس ویژگیهای هر یک و استراتژی فروش آثارتان انتخاب کنید. مثلا Foundation، یکی از بزرگترین مارکتهای خرید و فروش انافتیهای هنری و نقاشی است که بر بستر بلاکچین اتریوم فعالیت میکند. مارکت پلیس Objkt نیز میتواند گزینه مناسبی برای هنرمندانی باشد که ترجیح میدهند روی یک بستر ارزان قیمت و با شانس فروش بالاتری فعالیت کنند.
سپس باید رمزارز بومی بلاکچین مربوط به مارکت خود را از یک صرافی تهیه کرده و آن را به یک کیف پول دیجیتال مخصوص منتقل کنید. آدرس این کیف پول که در واقع ترکیبی از اعداد و حروف است، به عنوان هویت شما در فضای وب ۳ به کار گرفته میشود.
فعالیت در مارکتپلیسها با ساخت یک حساب کاربری در آنها شروع میشود. برای این کار باید کیف پول دیجیتال خود را به آنها وصل کنید. البته باید کارمزد مربوط به تراکنشها (که در حال حاضر بسیار ناچیز است) را هم بپردازید.
در انتها باید یک مجموعه بسازید و آثار مدنظرتان را به انافتی تبدیل کنید. تصویر اثر شما در این کالکشن بارگذاری میشود و روی بلاکچین ثبت میشود و به عنوان یک دارایی دیجیتال به حیات خود ادامه خواهد داد.
چنانچه تمایل دارید در رابطه با بازاریابی آثار هنری به روش انافتی اطلاعات بیشتری کسب کنید این جا کلیک کنید.
یکی از سوالاتی که در این بخش مطرح میشود، نحوه انافتی کردن آثار سهبعدی نظیر مجسمه است و این که آیا میتوان این آثار را نیز به انافتی تبدیل کرد؟ در پاسخ باید بگوییم که بله. این کار شدنی است. مجسمهسازان برای این کار دو رویکرد پیش رو دارند. رویکرد نخست این که از اثر حجمی خود صرفا یک تصویر باکیفیت تهیه کنند و تصویر اثر را به فروش برسانند.
رویکرد دوم که بسیار جذابتر است این است که آثار خود را با فرمت GLB انافتی کنند. این فرمت برای مدلهای سهبعدی استفاده میشود و شما با یک گوشی هوشمند نیز میتوانید آن را تهیه کنید. اثر حجمی را که با فرمت GLB ارائه میشود، میتوان با واقعیت افزوده دید و در محیط به نمایش گذاشت. به این ترتیب عنصر حجم که ماهیت اصلی مجسمه را تشکیل میدهد حفظ خواهد شد.
جمعبندی
امروزه در عصری زندگی میکنیم که شبکههای اجتماعی و فضای دیجیتال، جلوی مرگ زودرس هنرهای تجسمی را گرفته است. در گذشته، تابلوهای نقاشی و آثار هنری، با فروختهشدن و خارجشدن از چرخه دید به نوعی برای همیشه از نگاه عموم پنهان میماندند؛ اما امروز این امکان را داریم که آثار نقاشان بزرگ را در فضای اجتماعی دیجیتال ببینیم و حتی آنها را خرید و فروش کنیم.
اکنون به لطف فناوری وب ۳ و انافتیها، مفهوم دارایی دیجیتال، سندیت یافته است و این امکان وجود دارد که آثار هنری و نقاشی از طریق انافتی شدن به دور از تحریف یا سانسور، به صورت ماندگار در فضای دیجیتال به حیات خود ادامه دهند و مخاطبان بیشتری فرصت دیدن و ارتباط با آنها را داشته باشند.
دیدگاهتان را بنویسید