NFT و عکاسی | فروش عکس با رمزارز

حسین زارع یکی از صدها عکاس ایرانی فعال در ان اف تی است که تا اوایل سال 2024 نزدیک به 150 اثر خود را در بازار NFT و عکاسی به فروش رسانده است. این عکاس جزو هنرمندانی به حساب می‌آید که توانستند تجربه فروش مداوم در این بازار را تجربه کنند. غالب آثار حسین زارع که در سبک سورئال، مفهومی و مینیمال عرضه شدند، در رنج قیمتی چند صد تا حتی هزار دلار در این بازار به فروش رسیدند. حسین زارع تنها یک نمونه از عکاسان ایرانی فضای ان اف تی به حساب می‌آید و این فضا هر روز عکاسان بیشتری را به خود جلب می‌کند.

اما چرا عکاسان به بازار ان‌اف‌تی روی می‌آورند؟
این دست از هنرمندان در بازار سنتی هنر هم‌چنان با مشکلات و چالش‌های متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند. به طور مثال هم‌چنان هستند کسانی که سبک عکاسی را یک سبک هنری تلقی نمی‌کنند؛ اما در کنار این موضوع شاید بتوانیم بگوییم که چالش‌های فروش عکس در بازارهای هنری به خصوص بازار سنتی هنر برای عکاسان به مراتب چالش‌ بزرگ‌تری به حساب می‌آید.

تا به امروز یک عکاس راه‌های آن‌چنان زیادی برای فروش آثار خود در اختیار نداشته است؛ راه‌هایی مثل برگزاری نمایشگاه و فروش محدود عکس‌های پرینت و امضا شده توسط خود هنرمند، چاپ کتاب عکس یا نهایتا فروش عکس‌ها در سایت‌های اینترنتی مثل etsy، اما خب همه ما به خوبی نسبت به این موضوع آگاه هستیم که این روش‌ها نمی‌توانند به راحتی نیازهای عکاسان را برطرف کنند.

در کنار این مسائل مشکلاتی مثل عدم وجود سازوکاری مشخص برای حفاظت از حق کپی‌رایت را هم اضافه کنید!
جالب است بدانید با همه این مشکلات، امروزه شاهد شکل‌گیری بازار نوینی هستیم که کاملا معادلات را تغییر داده است. بازاری که از آن به عنوان بازار آثار هنری توکنیزه شده یا اصطلاحا بازار NFT یاد می‌کنیم. نکته قابل توجه این است که عکاس‌ها نقش پررنگی در این بازار ایفا می‌کنند و روزبه‌روز هم به تعداد آن‌ها در این بستر افزوده می‌شود. دلیل این موضوع برگ برنده‌ عکاسان در فضای ان‌اف‌تی است. برگ برنده‌ای که مزایای مختلفی برای آن‌ها به ارمغان‌ آورده‌ است.

مزیت‌های NFTهای عکاسی برای هنرمندان

1. ثبت مالکیت آثار در بستر دیجیتال

مطمئنا یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هنرمندان از جمله عکاس‌ها، موضوع اثبات اصالت اثر است. عکاسان سال‌هاست که در پی رفع این مشکل در هر دو بستر فیزیکی و دیجیتال هستند. در بستر فیزیکی سعی شده تا با امضا کردن عکس‌ها به نوعی هویت آثار را احراز کرد. در بستر دیجیتال هم با روش‌هایی مثل استفاده از واترمارک تلاش شده تا به نوعی حقوق هنرمند خالق اثر را حفظ کرد. با این وجود امروزه هیچ کدام از این روش‌ها، با توجه به نیازهای روز هنرمندان، به هیچ عنوان کارآمد نیستند.

دقیقا به همین دلیل است که نیاز به فناوری NFT در بازار هنر بسیار احساس می‌شود. NFT مکانیزم اثبات اصالت اثر در بستر دیجیتال است. در واقع سند دیجیتالی را در نظر بگیرید که تمامی مشخصات اثر شما از جمله، نام خالق اثر، تاریخ ساخت، مشخصات خریدار، قیمت و خیلی از موارد دیگر در آن ثبت می‌شود. برای این موضوع هم از فناوری بلاکچین استفاده می‌شود که به عنوان یک دفترچه دیجیتال ذخیره‌سازی اطلاعات عمل می‌کند. به نوعی که تمامی افراد توان نظارت بر اطلاعات ذخیره شده در بلاکچین را دارند، اما هیچ شخصی نمی‌تواند بدون اجازه در این اطلاعات تغییر ‌ایجاد کند. حالا می‌توانیم خیلی راحت‌تر در مورد مفهوم NFTهای عکاسی صحبت کنیم.

ان‌اف‌تی‌های عکاسی در واقع آثاری هستند که روی بلاکچین قرار می‌گیرند. بنابراین به سادگی می‌توان مشخصات آن‌ها را از این طریق مشاهده کرد. از این رو، NFT کردن آثار عکاسان می‌تواند بهترین روش برای اثبات مالکیت آثار برای عکاسان، به خصوص در بستر دیجیتال باشد.

2. فرآیند به شدت ساده فعالیت در بازار NFT و عکاسی نسبت به بازار سنتی

ثبت مالکیت آثار هنری از جمله عکس، بازارهای خرید و فروش این آثار در بستر دیجیتال را به وجود آورده است. بازارهایی که از آن‌ها با عنوان بازار NFT و عکاسی یاد می‌کنیم. به لطف این بازار عکاس‌ها می‌توانند به راحتی آثار خود را در بستر دیجیتال به فروش برسانند و خیلی از موانع فروش آثار به صورت فیزیکی از سر راه‌شان برداشته خواهد شد. با توجه به این موضوع اساسا برای فروش عکس به عنوان یک اثر دیجیتال نیازی به پرینت و فروش نسخه فیزیکی آن نخواهد بود. فرآیند فروش عکس در بازارهای خرید و فروش NFT به شدت ساده است و صرفا با چند کلیک ساده انجام می‌شود. به همین دلیل خیلی از عکاس‌ها، علاقمندان به هنر و همین طور کالکتورهای آثار هنری را جذب خود کرده است.

3. فروش ان‌اف‌تی‌های عکاسی بدون نیاز به افراد و نهادهای واسط

یکی از مزیت‌های مهم فضای NFT و عکاسی، حذف افراد واسط از بازار هنر است. به این ترتیب یک عکاس می‌تواند به راحتی با خریداران آثار خود مستقیم ارتباط بگیرد و دیگر برای فروش آثار خود به دلال‌ها و خیلی از نهادهای هنری وابسته نباشد. این موضوع از چند نظر می‌تواند برای هنرمندان حائز اهمیت باشد. اول این که عکاس هنری می‌تواند از فروش آثار خود از نظر مالی منفعت بیشتری ببرد. دوم این که فرآیند فروش آثار می‌تواند خیلی راحت‌تر و سریع‌تر اتفاق بیفتد. مورد سوم هم ایجاد رابطه به مراتب مستحکم‌تری بین هنرمند و کالکتور است که بسیار می‌تواند در موفقیت هنرمند در بلندمدت و در مسیر حرفه‌ای هنری عکاس تاثیرگذار باشد.

4. فروش آثار در بازارهای بین‌المللی NFT و عکاسی

بازار NFT و عکاسی یک بازار کاملا بین‌المللی است که به هیچ عنوان به هیچ نقطه جغرافیایی خاصی محدود نمی‌شود. ما در این بازار شاهد حضور عکاسان و مجموعه‌دارانی از سراسر دنیا هستیم که به خوبی نشان‌دهنده ابعاد جهانی این مارکت است. حضور در یک مارکت جهانی برای یک آرتیست مزایای بی‌شماری به همراه خواهد داشت. مزایایی نظیر فرصت کسب شهرت جهانی و در معرض دید افراد سراسر دنیا قرار گرفتن و یا حتی قرار گرفتن در جریان هنری روز دنیا و فاصله گرفتن از ذهنیت‌هایی که به یک نقطه جغرافیایی محدود شده‌اند. این موضوع همین طور برقراری ارتباط بین هنرمندان سراسر دنیا را هم به شدت ساده‌تر کرده که به نوعی یک موهبت برای عکاسان داخل ایران به حساب می‌آید. فرصتی که می‌توان از آن برای ارتباط هر چه بهتر با هنرمندان برجسته سراسر دنیا بهره برد.

رابطه  NFT و عکاسی

رابطه NFT و عکاسی رابطه‌ای است که در طی سال‌های اخیر از هر زمان دیگری در هم تنیده‌تر شده است. روزبه‌روز به تعداد انفتی‌های عکاسی اضافه می‌شود و ما شاهد نگاه ویژه پلتفرم‌های مختلف خرید و فروش NFT به بخش NFT و عکاسی هستیم. جالب است بدانید که در فضای NFT و عکاسی انواع مختلفی از NFTهای عکاسی وجود دارد و عکاس‌ها با روش‌های مختلفی مشغول فعالیت در این بستر هستند.

انواع NFT های عکاسی

فضای NFT و عکاسی، امکانات مختلفی برای فروش آثار عکاسان فراهم می‌کند.

1. کالکشن

عکاسان می‌توانند آثارشان را در غالب کالکشن به فروش بگذارند. به طور مثال یک آرتیست تصمیم می‌گیرد 100 نسخه از آثار خود را که به نوعی با هم وجه اشتراک دارند در غالب یک کالکشن به فروش برساند. یک نمونه خوب در این مورد، مجموعه Twin Flames از عکاسی به نام Justin Aversano است که در غالب یک کالکشن 100 نسخه‌ای عرضه شد و با فروش خیره‌کننده‌ خود، اورسانو را به چهارمین عکاس پول‌ساز زنده دنیا تبدیل کرد.

2. NFT‌های عکاسی تک نسخه یا one of one

این نوع از آثار به صورت تک نسخه عرضه می‌شوند. آرتیست معمولا آثاری که از اهمیت بیشتری برخوردار و به نوعی از سایر آثار متمایز است، به این صورت عرضه می‌کند. منطقا قیمت این نوع از NFTهای عکاسی می‌توانند نسبت به انواع دیگر به مراتب بیشتر باشد.

3. NFTهای عکاسی لیمیتد ادیشن یا نسخه محدود

عکاس‌ها با اصطلاح ادیشن به هیچ عنوان غریبه نیستند. بارها دیده‌ایم که یک عکاس از یک اثر خود تعداد مشخصی چاپ کرده و با امضای شخصی خود به فروش می‌رساند. این امکان هم اکنون در یک بستر بسیار شفاف‌تر و امن‌تر برای عکاسان فراهم شده است تا به دل‌خواه، اثر خود را در تعداد ادیشن مد نظر برای فروش عرضه کنند. فروش آثار به صورت لیمیتد ادیشن (limited edition) در بازار NFT و عکاسی بدون صرف هیچ هزینه‌ اضافی قابل انجام است که این موضوع از مزیت‌های فروش آثار در فضای NFT نسبت به بازار سنتی به حساب می‌آید.

نحوه فعالیت در بازار NFT و عکاسی

همان طور که پیش‌تر گفتیم، فعالیت در بازار NFT و عکاسی به شدت فرآیند ساده‌ای دارد که صرفا با مرور آن برای یک‌بار کاملا به این موضوع مسلط خواهید شد. ما در این قسمت سعی می‌کنیم تا نحوه فعالیت در بازار NFT و عکاسی را به صورت گام‌به‌گام با هم مرور کنیم.

1. ساخت کیف پول دیجیتال

شما در اولین قدم نیاز به ساخت یک کیف پول دیجیتال خواهید داشت. کیف پولی که قرار است از آن برای ساخت NFTهای عکاسی، فعالیت در پلتفرم‌های خرید و فروش NFTهای عکاسی و همین طور حذف و نگه‌داری آثارتان استفاده کنید. شاید بتوان گفت که مهم‌ترین تفاوت فعالیت در بازارهای NFT و عکاسی با سایر وب‌سایت‌های اینترنتی، همین بحث ساخت کیف پول و اتصال آن به پلتفرم‌های مختلف است. شما با اتصال یک کیف پول دیجیتال مثل temple wallet و یا metamask می‌توانید به راحتی در بازارهای خرید و فروش NFT و عکاسی حساب کاربری بسازید و دیگر نیازی به وارد کردن ایمیل، شماره موبایل و سایر مشخصات خود نخواهید داشت که این مورد از شاخصه‌های فضای NFT به حساب می‌آید.

2. انتخاب بستر و پلتفرم مناسب NFT و عکاسی

شما بعد از ساخت کیف پول دیجیتال، باید انتخاب کنید تا در چه پلتفرمی آثارتان را ان‌اف‌تی کنید و به فروش برسانید. جالب است بدانید که مدیوم عکاسی به عنوان یکی از ژانرهای مهم NFTهای هنری به شمار می‌رود. به همین دلیل در اکثر مارکت‌پلیس‌های NFT، می‌توان شاهد خرید و فروش NFTهای عکاسی بود. با این وجود، به دلیل نقش مهم این نوع از آثار در بازار NFT، ما شاهد مارکت‌پلیس‌های مخصوص NFTهای عکاسی هستیم. پلتفرم‌هایی که مشخصا بر روی NFT و عکاسی متمرکز هستند. بنابراین دست شما برای انتخاب پلتفرم باز است.

3. ساخت NFTهای عکاسی

شاید برای شما جالب باشد بدانید که ساخت NFT به هیچ عنوان فرآیند پیچیده‌ای ندارد. شما بعد از ورود به بازار مد نظر خود و سپس ساخت حساب کاربری، می‌توانید یک کالکشن برای خودتان بسازید و در مرحله بعدی فرآیند ساخت NFT را طی کنید. در این بخش شما صرفا مشخصات NFT عکاسی خود را مشخص می‌کنید. مواردی مثل نام اثر، توضیحات، روش عرضه مثل تک نسخه، نسخه محدود یا روش‌های دیگر و مواردی نظیر آن.

4. فروش NFTهای عکاسی

شما برای فروش اثر خود باید این اثر را اصطلاحا لیست کنید. دقت کنید که فعالیت در بازارهای خرید و فروش NFT و عکاسی به صورت کلی مشابه یک‌دیگر است. بنابراین شما با فعالیت در یک پلتفرم تا حدود زیادی به نحوه فعالیت در پلتفرم‌های دیگر هم مسلط خواهید شد. به صورت کلی در تمامی این بازارها شما می‌توانید برای اثر خود یک قیمت تعیین کنید؛ قیمتی که می‌تواند به صورت ثابت و یا حتی پایه در نظر گرفته شود. در واقع شما می‌توانید آثارتان را در فضای NFT و عکاسی به صورت قیمت ثابت و هم به صورت حراج به فروش برسانید.

همه ما می‌دانیم که برگزاری حراج برای یک اثر در فضای سنتی با چه دردسرها و موانعی همراه خواهد بود. این در حالی است که این موضوع در فضای NFT و عکاسی در دسترس همه هنرمندان قرار دارد. در نهایت باید بدانید که ورود به فضای NFT و عکاسی به هیچ عنوان کار دشواری نیست، اما فروش آثار در این مارکت و همین طور داشتن تداوم در این امر موضوعی است که نباید به سادگی از آن گذر کرد!

در واقع می‌توانیم بگوییم یکی از مهم ترین شاخصه‌های عکاسان برجسته در فضای NFT و عکاسی، مهارت‌های بازاریابی در بستر دیجیتال به حساب می‌آید. بازاریابی که کاملا با روش‌های سنتی و مرسوم متفاوت است و در بستر دیجیتال و با شیوه‌های نوین انجام می‌شود.

به طور مثال شبکه اجتماعی x یا توئیتر سابق یکی از بهترین بسترهای بازاریابی NFTهای عکاسی به حساب می‌آید و به عنوان یک عکاس باید نگاه ویژ‌ه‌ای به این پلتفرم داشته باشید. جالب است بدانید مدرسه ان‌اف‌تی‌یار که در حال حاضر بیش از سه سال سابقه فعالیت در فضای NFT را دارد، با آموزش مباحث مختلف این فضا از جمله بازاریابی آثار هنری، در تلاش است مسیر ورود عکاس‌ها به فضای NFT و تجربه فروش‌های پایدار در این بستر را هموار کند.

در ادامه برای این که به درک بهتری نسبت به فعالیت عکاس‌ها در فضای NFT و عکاسی برسیم، بهتر است که به بررسی چندین عکاس برجسته‌ی این فضا بپردازیم.

عکاسان برجسته فضای NFT و عکاسی

1. جاستین اورسانو (Justin Aversano)

جاستین اورسانو یکی از عکاسان پیشرو فضای NFT به حساب می‌آید. NFTهای عکاسی این هنرمند بسیار در این فضا با استقبال روبه‌رو شدند و نتیجه این موضوع هم حجم معاملات میلیون دلاری آثارش در این بستر است. اورسانو که سال‌ها پیش برادر دو قلوی خود را از دست داد، با رونمایی از کالکشن Twin Flames خود که تصاویری از دوقلوهای مختلف بود، توجهات را به سمت خود جلب کرد.

از دیگر مجموعه NFTهای عکاسی این هنرمند می‌توانیم به Smoke and Mirrors و Every Day is a Gift اشاره کنیم.

2. کت سیمارد (Cath Simard)

کت سیمارد، به عنوان یک عکاس منظره، تا پیش از فضای NFT و عکاسی، هرگز فرصت فروش آثارش در چنین ابعادی را در اختیار نداشت! این عکاس که به ثبت تصاویر خیره کننده و منحصربه‌فردی از مناظر جهان معروف است، با ورود به فضای NFT و عکاسی توانست فروش‌های چند صد هزار دلاری آثارش را تجربه کند. جالب است بدانید ورود کت سیمارد به چنین مارکتی، مسبب همکاری این عکاس با یکی از معتبرترین نهاد‌های فروش آثار هنری دنیا، یعنی Sotheby’s شد. همکاری که مسلما برای هر هنرمندی یک موفقیت بزرگ به حساب می‌آید. فرصت همکاری با نهادهای معتبر هنری در این ابعاد مطمئنا یکی دیگر از مزیت‌های مهم فضای NFT برای هنرمندان به شمار می‌رود. Cath Simard اولین عکاسی نبود که در فضای NFT و عکاسی به چنین موفقیت‌هایی دست پیدا کرد و ما مطمئن هستیم که آخرین نفر هم نخواهد بود!

3. مهدی ناظری

مهدی ناظری یکی از چندین و چند عکاسی ایرانی فعال در بازار ان اف تی به شمار می‌رود. با این حال مطمئنا فروش متعدد و مداوم این عکاس آن هم با مبالغ قابل توجه مطمئنا وجه تمایز او با سایر هنرمندان به حساب می‌آید.

مهدی ناظری که متولد 1367 است آثار خود را که در سبک مستند اجتماعی هستند در مارکت ان اف تی عرضه کرد و با استقبال خوبی مواجه شد. در حال حاضر مهدی ناظری بیش از 70 اثر خود را در پلتفرم فاوندیشن، یکی از معتبرترین پلتفرم‌های خرید و فروش NFT، عرضه کرده که به خوبی ظرفیت عکاسی‌های مستند اجتماعی در این بستر را به ما
نشان می‌دهد.

آینده عکاسی و انفتی

ما می‌دانیم که جهان هر روز با سرعت بیشتری به سمت دیجیتالی‌تر شدن پیش می‌رود. درک درست داشتن نسبت به فضای دیجیتال و آگاهی از فرصت‌های این فضا برای هنرمندان مطمئنا امروزه یک ضرورت به حساب می‌آید. به خصوص برای عکاسانی که کاملا درگیر فضای دیجیتال هستند و بستر دیجیتال بهترین بستر برای عرضه و فروش آثارشان به شمار می‌رود. در نظر داشته باشید که بازار NFT و عکاسی به شدت بازار نوپایی است و با توجه به فراهم شدن زیرساخت‌های لازم، هر روز این بستر تبدیل به محیط مناسب‌تری برای فعالیت عکاسان می‌شود. NFT به عنوان فناوری روز دنیا بستر مناسبی برای هنرمندان فراهم کرده است و جریان روز هنری دنیا را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

با توجه به پیش بینی‌ها، احتمالا در آینده باید سهم بازار بیشتری برای NFTهای عکاسی در بازار هنر متصور باشیم. بنابراین ورود هر چه سریع‌تر عکاسان به این مارکت جذاب، آن‌ها را در معرض فرصت‌های بیشتری قرار می‌دهد.
تاثیر فناوری‌های روز دنیا مانند ان اف تی و یا حتی هوش مصنوعی بر ژانرهای مختلف هنری کتمان‌نشدنی است!

به طور مثال امروزه با مفهومی به نام post photography در فضای ان اف تی روبه‌رو هستیم. سبکی نوین برای خلق عکس، اما نه با دوربین عکاسی، بلکه با استفاده از ابزار هوش مصنوعی! احتمالا عکاسان از این سبک در آینده بیشتر هم خواهند شنید؛ اما اشاره ما به این سبک صرفا برای درک نقش فضای ان اف تی در تحولات هنری دنیاست. عکاسان با ورود به بستر‌ پویایی مانند بازار خرید و فروش ان اف تی‌های هنری، می‌توانند در جریان هنری روز دنیا قرار بگیرند و هم‌گام با هنرمندان مطرح دنیا با گفتمان هنری روز دنیا همراه شوند.